KENDİME AÇILAN SAHNE: PSİKODRAMA

KENDİME AÇILAN SAHNE: PSİKODRAMA

psychodramaPsikodrama, insanların yaşadığı sıkıntıları tekrar ele alıp inceleme ve sorgulama; ve neler olup bittiğinin farkına varma amacıyla sahnenin ve eylemin kullanılması olarak tanımlanabilir. Bir grupla birlikte zaman zaman bir anı, zaman zaman bir travma, bazen günlük can sıkıcı bir olay ya da rüya sahnede canlandırılır. Baş oyuncu (protagonist), kendine ele almak istediği olay, konu, kişi ya da rüya için yardımcı oyuncular (antagonist) seçer. Onlara rol verir. Onlar da başoyuncunun isteği ve yönergeleri doğrultusunda o rolü oynarlar. Zaman zaman başoyuncu, rol verdiği kişilerin rollerine geçerek olaylara onların gözünden bakmaya çalışır.

Doğumdan itibaren insanlar çeşitli roller alıp onlara uygun davranmaya başlarlar. Bu roller zaman zaman baskılanır ya da bazen sadece öğrenildiği gibi, kişinin kendi yaratıcılığı katılmadan oynanır. Böyle zamanlarda çeşitli ruhsal sorunlar baş gösterebilir. O zaman bu rollerin değiştirilmesi ya da o rolü başka türlü oynama yollarının denenmesi gerekir.

1920’lerde Levi Moreno tarafından geliştirilen psikodrama aslında hayatın bir simulasyonudur.  Sahnedeki başoyuncu sadece yaşadığı sıkıntıları sahneye getirmek ve onları sorgulamakla kalmaz; aynı zamanda yeni çözümleri ya da daha önce hiç almadığı rolleri almayı deneyip hayatının akışını değiştirecek farkındalıklar kazanabilir.

Psikodrama sahnesinde her konu ele alınabilir. Sahneye şu anda hayatta olan ya da olmayan, ulaşılabilir ya da ulaşılması mümkün olmayan herkes gelebilir. Sahnedeki oyuncular istedikleri yere gidebilir, istedikleri yaşta olabilir ya da istedikleri insanlarla etkileşime geçebilirler. İşlenen konular ya da ele alınan durumlar zamanla sınırlı değildir. Geçmiş, şimdiki zaman ya da gelecek zaman görülebilir ve değiştiriliebilir.

Psikodramada grup, yöntemin en önemli öğelerinden biridir. Grup üyeleri sahnede olup bitenlerle ilgili hissettiklerini, yaşadıklarını aktarırlar, kendi hayatlarından bazı kesitler getirip aradaki benzerlikleri ya da farklılıkları bulmaya çalışırlar. Bu paylaşımlar, sahnede alınan roller gibi, kişiler açısından son derece aydınlatıcı olur.

Psikodrama gr upları, her türlü konuyla ilgili ve her yaştan insanlar tarafından oluşturulabilir. Yaklaşık 8-10 kişiden oluşan gruplar 1,5 saatlik oturumlar halinde toplanırlar. Gruplar, 1 ya da 2 terapist tarafından yönetilir. Gruplar daha önceden belirlenen kadar oturum sayısı kadar devam edebilir, zaman zaman da grubun ihtiyacına göre uzatılabilir.

Psikodrama, insanın kendisiyle karşılaştığı en büyülü ve çarpıcı yöntemlerden biridir. Özdemir Asaf’ın dizelerinde anlattığı gibi:

Do

Dün sabaha karşı kendimle konuştum
Ben hep kendime çıkan bir yokuştum
Yokuşun basında bir düşman vardı
Onu vurmaya gittim kendimle vuruştum

Ne dersiniz?